Yeni asgari ücrete ait olan DİSK Genel Başkanı Dilek Çerkezoğlu, 2023 yılı Temmuz ayında taban fiyatın 2 bin 896 lira artırılarak 11 bin 402 liraya yükseltildiğine ilişkin açıklama yaptı. İşte Çerkezoğlu, “İkinci yarıdan itibaren geçerli olacak taban fiyat 2023 yılı, 20 Haziran 2023’te belirlendi. 2023 Temmuz’unda asgari fiyat 2.896 TL artırılarak 11.402 TL’ye çıkarıldı. Bu, asgari fiyatta yüzde 34’lük bir artışla sonuçlandı. Brüt asgari fiyat 13.414,5 TL oldu. Taban fiyat yine çalışanların hüznüne çare olmadı, taban fiyat artışı yetersiz kaldı. Asgari fiyatın belirlenmesinde taban fiyatın ülkemizdeki en düşük fiyat olmayıp ortalama fiyat haline gelmesi gözden kaçmıştır. AB ülkelerinde yüzde 4 civarında olan taban fiyat kapsamı ülkemizde yüzde 50 civarında. Taban fiyat milyonları rahatsız ediyor. Baz fiyat tespitinde bu gerçek dikkate alınmadı.”
Dikkate Alınmayan İşçinin Geçim Şartları
Çerkezoğlu, açıklamasını şöyle sürdürdü: “Asgari ücret belirlenirken işçinin kıdem kuralları dikkate alınmadı. Birleşik Metal-İş Sınıfı Araştırma Merkezi’nin (BİSAM) Mayıs 2023 transferi için açıkladığı yoksulluğun sonu 35 bin TL olarak belirlendi. Belirlenen asgari fiyat ise yoksulluk sınırının yüzde 67,3 altında. Yani bir evin asgari iki fiyatı olsa dahi yoksulluk sınırı aşılmıyor. Taban fiyat belirlenirken, işçinin sadece geçimini sağlamakla kalmayıp ailesiyle de geçimini sağlaması gerektiğini belirten uluslararası standartlar dikkate alınmamıştır.”
Kamu Çalışanları ile Özel Daire Personeli Arasındaki Uçurum Devam Ediyor
“Kamu ve özel sektör çalışanları arasındaki uçurum devam ediyor. Kamu çalışanlarının mevcut en düşük brüt ücreti 21.750 TL. Çerçeve anlaşmada öngörülen 6 aylık enflasyon farkı dikkate alınmasa da Temmuz ayında yüzde 15 zamla bir kamu çalışanının en düşük çıplak brüt ücreti 25 bin 12,5 TL olacak” diyen İsteç Çerkezoğlu, “Böylece , kamu çalışanları için en düşük brüt ücret ve özel sektör için belirlenen brüt ücret. Asgari ücret ile arasında 11.598 TL fark olacak. Devlette ve özel sektörde farklı asgari ücret uygulanmasının eşitlik ilkesine aykırı olduğunu bir kez daha söylemek isteriz.
DİSK, taban fiyata ilişkin taleplerini şöyle sıraladı:
- Enflasyonun yüksek olduğu dönemde yılda 4 kez taban fiyat belirlenmelidir.
- Ücretler toplu sözleşmelerle belirlenmelidir. Personel sınıfının taban fiyat baskısından kurtulabilmesi için sendikalaşma ve grev hakkının önündeki tüm sorunların ortadan kaldırılması gerekmektedir. Acilen atılması gereken adım, toplu iş sözleşmelerinin kapsamının genişletilerek genişletilmesidir. Uzatma bizim maddelerimizde var ve personelin kendi iş kollarında toplu iş sözleşmelerinden yararlanmalarını sağlamak oldukça kolay. Çalışanların taban fiyat mahkumiyetine son vermek istiyorsak uzatma bir an önce gündeme gelmelidir.
- Asgari fiyat belirleme süreci demokratikleştirilmeli, diğer işçi konfederasyonlarının katılımı sağlanmalı, patronun ve hükümetin ortak kararıyla taban fiyatın açıklanmasının önüne geçilmeli, bir toplu pazarlık süreci olarak işletilmelidir. anlaşmazlık halinde grev hakkını içerir.
- Asgari fiyatın belirlenmesinde, reel enflasyon ve ekonomik büyüme ve geçim kuralları ile çalışanın sadece ailesiyle birlikte yaşayabilmesinin yanı sıra inandırıcı olmayan enflasyon bilgilerinin de dikkate alınması gerektiğini söyleyen uluslararası standartlar da dikkate alınmalıdır. TÜİK’in
- Her zaman söylediğimiz gibi asgari fiyat belirlenirken bir evde iki kişi çalışıyorsa o eve yoksulluk sınırının üzerinde gelir girilmesi garanti edilmelidir.
- Kamu personeli ile özel sektör çalışanları arasındaki fiyat farklılıkları ortadan kaldırılmalıdır.
- En düşük emekli maaşı da taban fiyat düzeyinde belirlenmelidir. (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)
